رویان‌زایی بدنی مستقیم از رویان‌های نابالغ در دورگ‌های آفتابگردان

در این پژوهش تأثیر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی بر رویان (جنین)‌زایی بدنی (Somatic embryogenesis) مستقیم از رویان‌های نابالغ در دو دورگ (هیبرید)های ایرانی آفتابگردان (آذر گل و فرخ)، برای باززایی گیاه بررسی شد. بدین منظور پس از گل‌دهی، رویان‌های نابالغ ده روز پس از گرده‌افشانی به‌عنوان ریزنمونه استفاده شدند. رویان‌های نابالغ پس از ضدعفونی به محیط رویان‌زایی شامل محیط کشت پایۀ MS و ویتامین‌های B5 120گرم در لیتر ساکاروز و میزان متفاوت تنظیم‌کننده‌های رشد (BA در دو سطح 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر در ترکیب با NAA یا 2,4-D در سه سطح 1/0، 25/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر و 2,4-D در دو سطح 33/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر به‌تنهایی) منتقل شدند. نتایج به‌دست‌آمده از تجزیۀ واریانس نشان داد که بین دورگ‌ها و ترکیب‌های مختلف هورمونی و همچنین اثر متقابل این دو عامل اختلاف معنی‌داری وجود دارد. نخستین رویان­های بدنی ده روز پس از کشت ریزنمونه‌ها در محیط حاوی 120 میلی‌گرم در لیتر ساکاروز مشاهده شدند، بدون اینکه مرحلۀ حد واسط پینه (کالوس) تشکیل شود. رویان‌های بدنی در هر دو دورگ آفتابگردان به‌صورت مستقیم در محیط حاوی mg/l BA 2 و mg/l NAA 25/0 با سرعت بیشتری ظاهر شدند.